Jeomodel’de maden sahası danışmanlık işleri yürütüyoruz..
Bir maden sahası hangi şartları sağladığında satılabilir, Fiyatı nasıl belirlenir? gibi sorulara değinmek istedim.
Eğer alıcı yurt dışı kanaldan geliyorsa eğer;
1-Mülki ve Hukuki sorunu OLMAYACAK
İşletme ruhsatlıysa izinleri alınmış ya da alınmak üzere olacak.
Ruhsat sahibi şahıs ya da tek bir alanda faaliyet gösteren şirket olmalı, diğer alanlarda gösterdiği faaliyet yüzünden olan borçlarını kapatmak amacıyla sahanın fiyatını şişirmemeli
Arama ruhsatlıysa etütlerinin bir kısmı yapılmış olmalı
2-TEKNİK SORUN OLMAYACAK
Bu şu demek oluyor
Eğer saha işletme ruhsatlıysa izinleri almak için yeterli ve gerekli teknik raporlamaların tam olması ve gösterilebilir olması gerekiyor.
Ayrıca sahada jeolojik etütlerin yapılmış olması, görünür rezervin hesaplanmış olması(jeolojik araştırma aşamasında), jeofizik etütlerin yapılmış olması(sondaj yerlerinin belirlenmiş olması, cevher kütlesinin ortaya çıkarılmış olması gerekmektedir. [Bu cevherin özelliklerine göre uygun jeofizik yöntemin tatbik edilmesi ile ve güvenilir, üçkağıtçı olmayan jeofizikçilere yaptırılmış olması gerekmektedir.] Sondajların yapılmış olması gerekmektedir [karot/kırıntı alınmış olması gerekmekte ve karotların analizinin yaptırılmış olması gerekmektedir. Buna ek olarak sondaj 3d modellemesi yapılıp sahanın rezervinin hesaplanmış olması gerekmektedir.]
Bir maden ruhsatı satın almak çok para ancak eğer bunlar yapılmamışsa sahanın satılması sözkonusu değil.
Maden ruhsatı için ödenen bedel ile madenin rezervinin ortaya çıkartılması için gereken bedeli kıyaslayınca madencilerin bu bedeli kolaylıkla sağlayabilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Olması gereken bu şimdi
Gelelim bir de sektördeki duruma
1-Çomar Madenci=Köstebek Madenci Sınıfı Madenciler
Bu tipler arsa alır gibi ruhsat kapatırlar, jeolojiden jeofizikten haberleri yoktur.
Sahayı gezerler mostradan bi sürü örnek kopardıktan sonra analize gönderirler ellerinde bir sürü analiz sonucu olur. Daha sonra sahayı satmak istediklerinde en yüksek 2-3 analizi gösterirler
Mostradan girerler köstebek madenciliği yaparlar. Yani köstebek gibi mostrayı kazıp mal çıkarıp satarlar. Fakat mostranın derinde düşey ve yataydaki devamlılığı bilemedikleri için mal bitince sahayı yatırırlar ya da rödovansa vermeye kalkarlar, faya denk gelirler falan filan
Rödovansa verirken 5 ya da 4 haneli dolar cinsinden işe giriş payı + sahada yapılması gereken etütlerin masrafları ve hukuki izinleri rödovansçıya yıkıp aylık %2haneli rödovans payı isterler.
Rödovansçı zaten sahaya girerken rezervi belli olan sahaya girmek istiyor. Yıllık üretebileceği miktarı önceden hesaplamak istiyor.. Yani ne kadar masrafla ne kadar malı ne kadar sürede üretebilirimin derdinde adam..
Çomar ya da Köstebek madencisi sevişmeyi bilmeyip yatakta bacaklarını açan karıya benzetilebilir. Ya da tam tersi, kendi donunu indirmeden sikmeye kalkarlar alıcıyı..
E bu alıcı geri zekalı mı ? danışmanları yok mu? zengin adam para harcarken kaç kişiye akıl danışıyodur kim bilir. hem piyasa mühendisine hem kurumsal mühendise hem de üniversiteden profesöre danışıyodur. Para onda değil mi verir yaptırır işini..
Jeoloji yaptırmazlar, jeofizik yaptırmazlar, sondaj yaptırmazlar.. mostrada varsa vardır bitmişse devamı bulunmalıdır.. Sahasına çubukçu sarkaççı getirebilirler ancak mühendis getirmezler..
Madencilik psikolojisi gereği çomar ve köstebek madencilerdeki durum şudur;
En iyi saha benim saham diyebilmek için, sahayı birilerine iteleyebilmek adına hayalinin tersini söyleyenleri reddeder ve yok sayarlar.. Çünkü tek gerçek kendi psikolojisi içerisine girdiği inançtır. Bu hayal ve bu hayal içerisindeki madenci
-Sahasının çok iyi olduğunu iddia edecektir.
-Hep en yüksek analizleri gösterecektir
-Çantacılarla sahalarını pazarlamak için anlaşmalar yapmış, saha bilgilerini vermiştir.
-Sahanın bilgileri piyasada el altından döner.. Tabi çomar madencinin verdiği bilgiler masraftan kaçınmak için hep en dandik mühendislere yaptırılmış olduğundan dönen bilgilere işi bilen biri baktığında “bu sahadan bi cacık olmaz” der.
2-Yarı Kurumsal Çomar Madenciler
Bunların “yarı” kurumsal çomar olmalarının nedeni işin yapılması gerektiğini bilip yarım yamalak yaptırmalarıdır.
Mesela mangan sahasında manyetik ölçümü aldırmalarıdır 😀 Jeofizikçi her yeri her şekilde ölçer, para almak için bi düzünden ölçer bi tersinden ölçer bi çaprazından ölçer.. bi bakmışsın gereksiz ölçümleri aldırmışsındır ama haberin yoktur. Adam o kadar sahada ölçüm aldı saatlerce günlerce çalıştı parasını sana kitler tabi 😀 Gereksiz ölçümleri aldırıp bi de övünürler şunu da yaptırdık bunu da yaptırdık işte ya herşeyi tam diye 😀 😀 Halbuki çakal jeofizikçi iyice bi geçirmiştir buna haberi yoktur. 😀
Bunlara göre sahada herşey yapılmıştır rezerv ve sondaj haricinde herşey dört dörtlük yapılmıştır. Dosyayı alırsın bakarsın numune almışlar koordinat yok, mostraya gitmişler koordinat yok, Jeofizik yapmışlar jeofiziğin değerlendirmesi yok 😀 ama saha çok değerli çok kıymetli bi saha..
Burada 2 ihtimal var ya işin yarım yamalak olduğunu kabul edecek (ikna edene kadar anan ağlar) Ya da ben etütlettim sahamı kardeşim diyip sıyrılacak işin içerisinden..
lan biz bu dosyayı müşteriye sunsak diyecekler ki siz ne biçim mühendissiniz bize hayal mi satıyosunuz 😀
Bi de jeologlarda şöyle bir durum var jeofiziğe çok karışıyorlar.. Jeolog olup sahada ölçüm alanlar var hatta proses edenler bile var ben buna karşıyım
jeofiziğin ölçümünü + prosesini jeofizikçi yapacak değerlendirmesini jeolog yapacak.
Eğer bir madenciden para yemek istiyorsanız;
(siksok_madenci):Saha çok güzel 56 hematit var, mostralar kocaman
(siksok_jeolog):56 varsa 75i de buluruz abi saha çok ümitli, çalışmamız lazım…
(siksok_madenci): nasıl yaparız jeolog bey?
(siksok_jeolog): etütleri yapmamız lazım, jeofizik yaptırmamız lazım işi uzun sen paradan haber ver
(siksok_madenci): para bende, sen işi yap
tabi buradan sonra jeolog iyice bir geçirir 😀 çünkü işi nasıl almıştır? madencinin hayalini besleyerek almıştır. 56 varsa 75i buluruz demek 75i buluruz ama para vermen lazım demek olduğu için siksok madenci jeologun ağlarına düşmüştür siksok jeofizikçiye de cilalaması kalmıştır 😀 siksok sondajcı da tellaklığını yapar 😀
tabi yapılan ara işlerde de fırıldak jeolog arkadaş güzelce bir söğüşlemiştir siksok madenci abimizi..
piyasa böyle, Siksok olmayan madenciler de var mesela maden mühendisi olup saha işletenler var, ya da mühendis ekip ayarlayıp madencilik yapanlar da var.. Zaten onlar başka evrende..
Fiyat nasıl belirlenir ?
Jeoloji, jeofizik, sondaj olmayıp sadece analiz yaptıranlar saha masraflarını geri alabilmek için satıyorlar.. bi de bazı manyaklar var çıkarmadığı madenin parasını da istiyorlar 😀
Fiyatın asıl değerlendirmesini bankalar yapıyor
Madencilik karlı bir iş olmalı, alana da satana da karlı olmalı, sahayı alan adam işlettiği sürece sahayı almak için verdiği parayı çoktan çıkartmış olmalı. satan için de karlı olmalı.
bunun mantığı budur.
mücadeleye devam