Petrol kapanlarında rezervuarda petrolün altındaki su = fosil (konne) su – yani dolaşımda olmayan durgun halde otokton bulunan su
Altın yataklarını oluşturan hidrotermal akışkan = karışım suyu meteorik ve fosil suyun arasındaki geçiş formu
Jeotermal üretim yapılan sular = meteorik su – yani sığ dolaşımda mobilize olan hareketli su
Bunu neden yazdım ?
Bir yerde bölgesel olarak düşündüğümüz zaman bu üçüne rastlayabilmemiz mümkündür.. bölgede petrol olan zon üzerinde altın altın olan zon üzerinde ise jeotermal olmalıdır.

burada gördüğünüz gibi jeotermal üretim meteorik sulardan yapılıyor basit şeması bu fakat epitermal altın yataklarının oluşumu karışım suları ile ilgili buradaki karışımdan kasıt, jüvenil sular ile meteorik suların karışması, altın taşıyan jüvenil sıcak suyun meteorik soığuk su ile karşılaşıp karışması ile kayaçlar arasında altın taneciklerini çökeltmesi ile sonuçlanııyor
fosil su ise yani petrol rezervuarlarının altındaki sular hepsinden daha derinde sedimantasyon ile sinjenetik olarak oluşuyor.
Yukarıdaki şekle baktığınız zaman jeotermal – altın – petrol gibi bir sıralanmanın olduğunu tahmin edeceksiniz. ki oluşum yerlerine ve derinliğe göre bu sıralama gayet mantıklı
Peki bu sıralamada illa altın mı olmak zorunda diye düşünüyorum ? bence illa altın olmasına gerek yok hidrotermal yataklar bunun için yeterli bu sefer altın=hidrotermal metalik madenler
olmuş oluyor.
Peki düşündüğümüz bu sıralama Ülkemizde nerelerde olabilir ?
En son trakyada MTA jeotermal sondajı yapmıştı, altın ve zengin gaz yatakları olduğu biliniyor
Doğu anadolu da bindirme kuşağı taraflarında zengin petrol yataklarımız ve buna karşın metalik cevherlerimiz var Batı Raman sahasındaki ağır petrolü alabilmek için jeotermal kullanılması öneriliyordu.. yani jeotermal de var..
Bu olayı burada şu varsa öbürü de var diye düşünmeyin,
Niğde’de petrol varsa Nevşehir’de maden Aksaray’da jeotermal olabilir gibisinden düşünün yani ölçeği küçük tutmayın bölgesel düşünün.
Çanakkale jeotermal Bergama’da Altın var mesela.. petrol nerde Allah bilir ? araştıran olmuş mu olmamış mı bilmiyorum.
yani derinden yüzeye doğru fosil-karışım-meteorik sıralaması bir gerçekse;
bunların yan ürünleri de bu sıralamada olmak zorunda diye düşünüyorum.
MADEN AÇISINDAN DÜŞÜNÜRSEK EĞER;
Bence önemli olan oluşum ortamı değil. Tamam farklı koşullarda farklı ortamlarda farklı oluşumlar oluşur. Ancak bahsettiğimiz şey su;
Su akar gider ya da bıraktığı artık maddeye ulaşabilmek için spesifik izleyicileri tespit ederek yola çıkabiliriz. Yani suyun eskiden geçtiği durduğu artığını bıraktığı yerlere ulaşabilmemiz için suyun şimdiki halinde bulundurduğu bir özelliğin onun eski suyun kalıntısı olduğunu göstermesinden yola çıkabiliriz.
bahsettiğimiz şey otokton değil allokton. ama bıraktığı ürün otokton. yani su hareketli, geride bıraktığı metalik maden hareketsiz.
peki bu su madeni bıraktıktan sonra nereye gidiyor ? tamamen buharlaşıp kaybolsa bile iz bırakması gerekmez mi ? ya da topografik olarak yüksek yerde madenin oluştuğu zonun alt kesimlerinde madenini bırakamayan su nereye gidiyor ? (jüvenil + meteorik = karışım suyu oluştuktan sonra) bizim için madenini bırakamayan suyun bugünkü izleri armacılık faaliyetleri için önem arz etmez mi ? Eğer biz arama jeologu isek suyun bugünkü halinden eski halinin durumunu ortaya koyabilirsek ve bu suyun eskiden erişebileceği maksimum lokasyonları belirlersek maden aramacılığı için prospektif alanları belirlemiş olmaz mıyız ?
bunun için kendimce;
izotop çalışmaları
tuzluluk ve toplam tds ile
hedef maden açısından “rehber” olabilecek iyonların tespiti
petrol için nasıl hümik asit içerisindeki iyot, petrol sahası sularında bulunuyorsa altın ya da hedef metalik maden için de o madeni oluşturan mineral ile “kanka” ya da kalıntı diğer iyonlar bizim için gösterge olmalıdır.
diye düşünüyorum..
Oluşum ortamları farklı elbet.. Ama Yer altındaki akışkanlar bi şekilde birbiri ile bağlantılı..
Petrol yataklarında sızıntı modeli sızıntı bacaları için difüzyon modeli bugün literatürde kabul görüyorsa.. kompakt örtü kayadan bile sızıntı olabiliyorsa.. yukarısındaki serbest akifere kadar belirteç olabilecek şeyler gelmiş olmalıdır..
4 yıl sonra gelen edit: lan ben o zamanki siksok mezun halimle neler düşünüyormuşum öyle?