Maden – Petrol ve Jeotermal kaynakların aranmasında
Bir jeoloji mühendisi nasıl çalışmalıdır sorusunun cevabı bence bu yazıda.
Maden Yatakları:
1- Uzaktan Algılama ile numune alınacak yerlerin tespit edilmesi, alterasyon haritalarının yapılması, belirteç alterasyonların belirlenip haritalanması. (Büro Çalışması)
2- Uzaktan algılama ile belirlenen lokasyonlardan numunelerin alınıp analizce gönderilmesi.(Saha Çalışması)
3- Numune sonuçlarının jeokimyasal değerlendirilmesi lokasyonların haritaya işlenmesi.(Büro Çalışması)
4- Sıfırdan tüm haritaların tek bir haritaya bindirilmesi ve her haritadaki alanların belirlenmesi. Keşisim kümesinin alınıp muhtemel cevherin olduğu alanın belirlenmesi.(Büro Çalışması)
5- Muhtemel cevherin olduğu alanda toprak jeokimyası çalışmaları ve jeoistatistiksel yöntemle cevherin yerinin net olarak belirlenmesi.(Büro Çalışması)
6- Kesinleştirme-Sağlama: Jeofizik yöntemlerin uygulanmasıyla cevherin yer altındaki derinliği ve geometrisinin belirlenmesi.(Saha Çalışması)
Petrol-Gaz Rezervuarları:
Hidrokarbon belirten(Makro-Mikro sızıntılar, hidrokarbon alterasyonları, yer altı sularının kimyasındaki değişimler) belirlenmelidir. Bunun için
1- Hidrojeokimyasal Anomali haritası yapılmalıdır.
2-Uzaktan Algılama ile Mikrosızıntı alterasyonları sızıntıları ile birlikte makro sızıntıların yerleri de belirlenmelidir(Mikro sızıntı alterasyonlar:Ağartılmış Kırmızı Kumtaşları,Manyetik Demir ve Kil alterasyonları, Kalsit çimentolanmaları, Makrosızıntılar: arazideki petrol, gaz asfaltit çıkışları-fiziki sızıntı) Bu alterasyonlar rezervuarların üzerinde olur. Haritaları yapılmalır.
3- Rezervuar üzerinin bir kısmından itibaren rezervuar kenarına doğru,
- Toprak gazları(Radon, Helyum, Metan, Etan, Propan, Bütan, Pentan) sahadan belirli bir hat boyunca ya da karelaj ile alınmalıdır
- Toprakta Nikel, Vanadyum, İyot analizleri için numuneleme yapılmalıdır.
1-2-ve 3. Maddeler için;
Hidrojeokimyasal anomali çalışılan alanda hidrokarbon varlığı hakkında bilgi verir, Uzaktan algılama ile yapılan haritalar rezervuarın muhtemel yerini belirlemekteki ilk adımdır. Her alterasyon teker teker haritaya işlenmeli ve kapladıkları alanlar hesaplanmalıdır. Böylece Çalışma alanındaki çalışılacak alan belirlenmiş olur. Daha sonra uzaktan algılama ile elde edilen görüntülerin sağlaması için araziye gidilip numuneler alınır. kayalardaki manyetik demir, kalsit çimentosu ve kil alterasyonlarının varlığı saptanır. Eğer bunlar gittiğin yerde yoksa bir önceki adımda hata yapmışsın demektir. Eğer bunlar varsa doğru yoldasın demektir. Bu şekilde ruhsat sahasında daha dar bir alan elde edilmiş olur. elde edilmiş alan şimdilik rezervuarın yüzeydeki izdüşümüdür diye kabul edilebilir. daha sonra, bu alan içerisinden başlayarak dışına ya da haritada bu alanı baştan başa kat edecek şekilde eş aralıklarla numuneleme yapılır.
Tespit edilen alterasyonlara sebep olan mikrosızıntılar 3. adımda tespit edilir.
4- Gravite Manyetik ve sismik yöntemlerle tespit edilen alandaki jeokimyasal veriler eş olarak değerlendirilir.
4. maddeye kadar jeologlar bir yerde petrol var mıdır yok mudur ? varsa nerededir sorusunun cevabını ararlar. Derinlik, metraj ile ilgili bilgi bu aşamalarda yoktur. Sismik yöntemlerin de hesaba katılmasıyla petrolün içinde bulunduğu yapı derinliğiyle beraber değerlendirilir ancak bu yöntemler çok pahalıdır.